Detaylarıyla Şahıs Şirketi Kurma Rehberi

Birçok kişi tam zamanlı ya da yarı zamanlı çalıştığı işlerden ayrılarak kendi işlerini kurmak isteği içindedir. Çalışma zamanlarını kendilerinin belirleyeceği, acil bir durum olduğunda direkt onunla ilgilenebileceği, yılın belirli bir zamanını tatil için beklemek yerine her an bunu yapabilme fırsatının olacağı kendi işini yapmanın birden fazla avantajı da vardır. Bu avantajların farkına varılmasıyla şahıs şirketi kurma hakkında birçok konu merak edilmeye başlanır. Şahıs şirketinin nasıl açıldığı, hangi evrakların gerekli olduğu, işlemlerin uzun sürüp sürmediği ve bu şirket için ekstra ücret ödemeleri yapma zorunluluğunun olup olmadığı tartışılır. Tüm bu soru işaretlerinin cevaplandırılmasıyla insanlar şahıs şirketi açma konusunda bir yol haritası çizebilir.

Yazı içinde şu başlıklarla şahıs şirketi açmak konusunda birçok nokta detaylandırılacaktır:

• Şahıs şirketi nedir?
• Şahıs şirketi ile limited şirket arasındaki fark nedir?
• Şahıs şirketi ile anonim şirket arasındaki fark nedir?
• Neden şahıs şirketi açılmalıdır?
• Şahıs şirketi nasıl açılır?
• Şahıs şirketi açmak için hangi evraklar gereklidir?
• E-devlet üzerinden şahıs şirketi kurma işlemleri nasıl gerçekleşir?
• Şahıs şirketinin vergi dilimleri nelerdir?
• Şahıs şirketi açmanın avantajları ve dezavantajları nelerdir?

Şahıs Şirketi Nedir?

Bireylerin tek başına kurarak yürütebileceği şirket modeline şahıs şirketi denir. Bu şirketler ortaklıklara pek uygun değildir. Ortaklık gibi durumlarda zorlayıcı maddelere sahiptir ve kişiler genelde bunu tercih etmez. Yapısı gereği tek bir kişinin sürdürüp yönetebilmesine olanak tanınır. Ayrıca çok kolay ve hızlı bir şekilde açılması mümkündür. Bu şirketlerde mal varlığı direkt şahsa aktarılır ve onun sorumluluğunu içerir.

Şahıs şirketi ile limited şirket arasındaki fark nedir?

• Limited şirket modelinde şirket kurulduğunda ticaret odalarına bildiri yapma zorunluluğu vardır. Bu sebeple maliyeti de yüksektir, fakat şahıs şirketi kurmanın maliyeti çok düşüktür. 
• Şahıs şirketinde gelir vergisi kazanç üzerinden hesaplanırken limited şirketlerde kurumlar vergisi mükellefliği vardır. Bu vergi %23 oranına sabitlenmiştir.
• Limited şirketi kurma ana sözleşmeyi hazırlama aşamaları uzun sürdüğü için yorucuyken şahıs şirketi e-devlet üzerinden dahi kurulabilir.
• İstenildiği an kapatabilme hakkına sahip olunan şahıs şirketlerinde süreç kısa sürede tamamlanırken limited şirketlerde 1 yılı aşkın tasfiye süreci vardır.

Şahıs şirketi ile anonim şirket arasındaki fark nedir?

• Şahıs şirketinde ortaklıklar oldukça sorunlu bir yerde durur. Anonim şirket ise yapısı gereği buna uygundur. Ortakların sorumluluklarını sınırlayabilir ve yönetim kuruluna karar aşamalarını yöneltebilir. Bu yönüyle anonim şirketlerin ticari faaliyetlerde daha güvenilir olduğunu söylemek mümkündür.
• Şahıs şirketi anonim şirkete göre daha hızlı ilerleyen süreçleri içerir. Anonim şirket yavaş ilerler.
• Şahıs şirketi olarak açılan bir şirket zaman içinde anonim şirket hâline gelebilir. Bu yönüyle yatırımcılar açısından güvenli bir zemin hazırlanmış olacaktır. 

Neden Şahıs Şirketi Açılmalısınız?

Şahıs şirketi açmak için kişilerde birden fazla motivasyon olabilir. Daha kurumsal gözükmek, vergi mükellefi olmak veya bir ofis açmak isteyebilirler. Farklı nedenlere sahip olunsa da şahıs şirketi açmak özellikle kendi işinizi yaptığınız bir düzlemde zorunluluk taşımaktadır. Banka hesabınızda düzenli bir para akışının olması fakat bunların vergilendirilmemesi fark edildiğinde size işlemler başlatılabilir. Ödeyeceğiniz vergiden daha fazla cezalara tabii tutulabilirsiniz. 

Vergi mükellefi olmanın yanı sıra kurumsallık her iki taraf için de güven sağlayan bir etkendir. Birine iş yaptığınızda buna dair fatura kesmeniz yaptığınız işi güvence altına alır. Ayrıca sizinle henüz çalışmayan kurumlarla şirket kurduktan sonra iletişime geçerek onları sizden hizmet alması noktasında daha kolay ikna edebilirsiniz. İzlenim olarak sektörde yer aldığınız süre boyunca ileri bir ivme yakalayabilirsiniz.

Şahıs Şirketi Nasıl Açılır?

Şahıs şirketi açmaya dair birçok farklı görüşü okudunuz ve artık açmaya karar verdiniz. Bu aşamada nasıl açacağınıza dair sorularınız olabilir. Özellikle vergi dairesinde yapılan işlemler, talep edilen evraklar ve bunları topladıktan sonraki süreç merak konusudur. Açma işlemlerini gerçekleştirdikten sonra şirketinizi nasıl idame ettireceğinize ve ekstra ücret ödemelerinin gerçekleşip gerçekleşmeyeceğine dair belirsizlik yaşıyor da olabilirsiniz. Tüm bunların cevaplarına ulaşabilmek için şahıs şirketi açmaya dair merak edilenlere ilişkin başlıkları takip edebilirsiniz:

Vergi dairesinde yapılacak olan işlemler nelerdir?

Şahıs şirketi kurmak istediğinizde tek başınıza ya da muhasebeciden destek alarak vergi dairesindeki işlemlerinizi başlatabilirsiniz. Vergi dairesine gittiğinizde oradaki yetkililer sizden bazı belgeler isteyecektir. Bu evrakları eksiksiz bir şekilde toplamaya ve gittiğiniz esnada hazır olmasına özen gösterin. Evraklar arasında şunlar yer alır:

• Vergi dairesinden ya da internet sitelerinden şahıs şirketi başvuru formunu edinerek doldurun. 
• 2 adet nüfus cüzdanı suretini e-devlet üzerinden temin ederek çıkartın.
• 2 adet vesikalık fotoğrafınızı edinin.
• Noterden 2 adet imza beyannamesi temin edin.
• E-devlet üzerinden 2 adet ikametgâh belgesi alın.
• Eğer sanal ofis tercih etmeyecekseniz kira kontratı ya da tapu fotokopisini edinin.

Şahıs şirketlerinde ödeme alma yöntemleri nasıldır?

Şahıs şirketi açtıktan sonra aldığınız ödemelerin ticari banka hesabınıza yapılması gerekmektedir. Bu yüzden şirketi açıp bankadan böyle bir hesap oluşturmak için talepte bulunabilirsiniz. Şahıs şirketi hesap açma işlemleri için kimliğinizi mutlaka yanınızda götürün. Şirketinize dair vergi levhası, imza beyannamesi ve şirket kaşesi olmalıdır. Bunlara internet üzerinden erişmek de mümkün olduğu için yanınızda taşımanıza gerek yoktur. Ardından size hesap açmaya dair sözleşme sunulur. Bunu imzaladığınızda hesabınızın açılması için işlemleri başlatmış olursunuz. Kısa bir zaman içinde ticari banka hesabınıza dair kartınız da tarafınıza ulaştırılır. Bu ticari kartın bir avantajı da asgari ödeme tutarı olarak %10 talep edilmesidir. 

Ev adresine şahıs şirketi kurulabilir mi?

Şahıs şirketi kurmak istediğinizde bunu ev adresinize kurabilme şansınız da vardır. Bir ofis kiralamak yerine “home office” şeklinde evinizdeki bir odayı ofis olarak gösterebilirsiniz. Bir masanın ve sandalyenin olması yetkililer tarafından kabul görülür. Başvuru sürecinizde ise eğer kiracıysanız kiracı olduğunuza dair belgeyi ya da ev sahibi iseniz tapuyu götürmeniz gerekecektir. Kiracı olduğunuz durumda kiraya ek olarak %20 oranında stopaj vergisi ödemek durumunda olursunuz.

Yalnızca fiziksel bir yere sahip olmanıza gerek yoktur. Özellikle son zamanlarda şahıs şirketi kuranlar tarafından tercih edilen sanal ofis imkânı da değerlendirilebilir. Sanal ofis, anlaşmalı olduğunuz ofislere aylık olarak belirli bir ücret ödemesi yaptıktan sonra faydalanabildiğiniz ofislerdir. 

Şahıs şirketi kurmanın maliyeti nedir?

Şahıs şirketi kurmaya karar verdiğinizde belirli bir maliyeti gözden çıkarmanız gerekir. İstenen evrakları toparlamak ve başvuru süreçlerinde sizden talep edilen ücretler vardır. Bunlar maliyetleriyle birlikte şu şekilde sıralanır:

• Sözleşmeler için damga vergisi: 32 ₺
• Şahıs imza sirküleri: 136 ₺
• SMMM muhasebeci vekaletnamesi: 152 ₺
• Kuruluş ve defter için beyan kaydı: 300 ₺
• Şahıs şirketinde işçi çalıştırılmak istenildiğinde SGK kaydı için: 200 ₺

Şahıs şirketi kurduktan sonra hangi vergileri ödemeniz gerekir?

Şahıs şirketinin vergilendirme biçimi elde edilen gelire endekslidir. Gelir arttıkça ödenen vergi de aynı oranda artar. %15 ile %40 arasında değişkenlik gösterir. Başlarda avantajlı gibi görünse de gelir arttığında bir dezavantaj yaratabilir. Bu yönüyle ileriyle doğru şahıs şirketi modelini değiştirmek iyi olabilir. Şahıs şirketi kurduğunuzda ödemekle yükümlü olduğunuz vergiler şunlardır:

• Damga Vergisi
• Katma Değer Vergisi (KDV)
• Geçici Vergi
• Gelir Vergisi

Şahıs şirketi kurduktan sonra yıl boyunca ödemeniz gereken kalemler nelerdir?

Şahıs şirketi kurduktan sonra bir yıl içinde ödemeniz gereken bazı kalemler vardır. Bunların ödeme miktarları değişkenlik gösterebileceği için net bir miktar söylemek güç olacaktır. Öne çıkan kalemler ise şunlardır:

• İşçi çalıştırılıyorsa aylık sigorta ödemesi 
• Şahıs şirketi sahibinin sigorta ödemesi
• Muhtasar beyannamenin damga vergisi – Stopaj
• Geçici Vergi Beyannamesinin damga vergisi
• KDV Beyannamesinin damga vergisi
• Yıl boyunca bilişim ve kırtasiye giderleri katılım payı
• Odalara kaydolunduğunda bunlar için yıllık aidat ödemeleri
• Muhasebe için aylık ücret bedeli
• Belediye vergileri

Şahıs şirketleri vergi levhası alabilir mi?

Gelir İdaresi Başkanlığı’nın internet sitesi üzerinden şahıs şirketinize dair vergi levhasını hazırlayıp alabilme şansınız vardır. Vergi levhası alabilmek için herhangi bir şarta gerek yoktur. Talep eden tüm şirketlere verilebilir.

E-devlet üzerinden şahıs şirketi açılabilir mi? Bu süreç nasıl gerçekleşir?

Şimdiye kadar yazılanlar fiziksel olarak bir yerde bulunarak kurabileceğiniz şirkete yönelikti. Bir diğer yöntem de herhangi bir noktaya gitmeden internet aracılığıyla e-devlet üzerinden şahıs şirketi kurmadır. Bunun için şu adımları takip edebilirsiniz:

• E-devlete kimlik bilgilerinizle ve şifrenizle giriş yapın.
• Web sitesi açıldıktan sonra “Sicil Bildirimleri” bölümü üzerinden “İşe Başlama” seçeneğine tıklayın.
• Eğer fiziksel bir yerde home office ya da ofis olarak çalışacaksanız buraya o bilgileri girebilirsiniz. Aynı zamanda sanal ofisinize dair bilgileri de girebilirsiniz.
• Adres bilgilerinden sonra bağlı olunan vergi dairesi ile NACE kodunu yazın.
• Stopaj vergisi ödeyip ödemeyeceğinizi anlamaları için işçi çalıştırma bilgileri ile ofisinizin kira olup olmadığını belirtin.
• Vergilendirme türünüzü seçin. Bu türler basit ya da gerçek usul olarak ikiye ayrılır. Basit usulde e-ticaretle ilgili noktalar vardır. Gerçek usulde ise bakkal, terzi, manav ya da marangoz gibi işletmeler yer alır. Buna göre vergilendirme türünüzü seçebilirsiniz.
• İşe başlama tarihini seçin. Burada en geç 10 gün içinde bildirimde bulunmanız gerektiği için ondan önceki zaman dilimini seçtiğinizde cezai işlemler başlatılabilir. Buna dikkat ederek seçimde bulunabilirsiniz.
• Son aşamada e-posta ya da cep telefonunuza bilgilendirme isteyip istemediğinizi belirleyerek işlemlerinizi sonlandırın.

Tüm bu işlemleri tamamladıktan sonra 1-2 gün süren kontrol aşaması gerçekleşir. Ardından sizin adresinize memur gelir ve teyit eder. İşlemlerin tamamlandığı SMS ile tarafınıza bildirilir. Bu aşamadan sonra vergi levhasını çıkararak çalışmalarınıza başlayabilirsiniz.

Şahıs şirketi ile ihracat yapmak mümkün müdür?

Şahıs şirketi kurduktan sonra merak edilen konulardan biri de internetten dolar kazanmak üzerinedir. Şahıs şirketleri ihracat yapabilir, bunun önünde herhangi bir engel yoktur. Kategori olarak ise mikro ihracat olarak geçer. Aynı zamanda ihracat yapıldığı için vergi indirimlerinden faydalanabilinir. Ülke sınırları içine döviz getirildiği için şahıs şirketi olan ve mikro ihracat yapanlara %50 gelir vergisi muafiyeti vardır.

Şahıs şirketinin giderleri arasında neler yer alır?

Şahıs şirketi açtıktan sonra birçok vergi indiriminden yararlanmanız da mümkündür. Şirket giderleri kapsamına giren harcamalarla ödeyeceğiniz vergide ciddi düşüşler yakalayabilirsiniz. Bunlar arasında şunlar yer alır:

• Ofis içi giderlerinizi gösterebilirsiniz. Home office şeklinde çalışıyorsanız odaya aldığınız masa ya da sandalye gibi eşyaları gider gösterebilirsiniz.
• Ulaşım masraflarınızı gider olarak gösterebilirsiniz. Uçak biletleri, otobüs biletleri, şehir içi ulaşım masrafları ya da taksi masrafları gibi birçok ödemeyi gider olarak gösterme şansınız vardır.
• Dışarıdan yediğiniz yemekleri ya da market alışverişlerinizi gider olarak gösterme şansınız vardır. Eğer işçi çalıştırıyorsanız onların da masraflarını gider olarak gösterebilirsiniz.
• Sanal ofis yerine home office tercih ettiyseniz evinize gelen elektrik, su, doğalgaz ya da internet gibi faturaları gider olarak gösterebilirsiniz. 
• İş amacıyla yaptığınız görüşmeler esnasında diğerleriyle yediğiniz yemekleri ya da onların konaklama ücretlerini gider olarak gösterebilirsiniz.
• Bir başka şehre ya da ülkeye yolculuk yaptığınızda oradaki ev ya da otel masraflarını gider olarak gösterebilirsiniz. Özellikle Airbnb gibi kurumlar size bunun için fatura kesebilir.

Şahıs şirketinin vergi oranları nedir?

Şahıs şirketi açtığınızda gelirinizin belirli bir miktarı aşmadığı durumlarda %15 oranında bir vergi ödemesi yaparsınız. Fakat geliriniz arttıkça bu oran da artacaktır. Şu şekilde şahıs şirketinin vergi oranlarını inceleyebilirsiniz:

• 24 bin TL’ye kadar olan gelirler için %15 oranında
• 53 bin TL’nin 24 bin TL’si için 3600 TL, daha fazlası için %20 oranında
• 130 bin TL’nin 53.000 TL’si için 9400 TL, daha fazlası için %27 oranında
• 650 bin TL’nin 130 bin TL’si için 30.190 TL, daha fazlası için %35 oranında
• 650 bin TL’nin 650 bin TL’si için 212.190 TL, daha fazlası için %40 oranında

Şahıs Şirketi Açmanın Avantajları Nelerdir?

Şahıs şirketi açmanın en başta kurumsal bir yer olmak ve vergi ödemek açısından büyük avantajları vardır. Diğer avantajlarını ise şu şekilde listelemek mümkündür:

• Kurulma işlemleri oldukça hızlı ve kolay olan bir modele sahiptir. Belgeler tamamlanmış olduğunda 1 gün içinde kurmak mümkündür.
• Diğer şirket türleriyle kıyaslandığında kuruluş maliyetinin oldukça az olduğunu söylemek mümkündür.
• Şirket ortaklık içerdiğinde taraflar hak sahibi olduğu için esnek kararlar alınabilmesi mümkündür.
• Herhangi bir yatırım desteği almadan da sürdürülebilir.
• Kurulma aşamalarının kolay olduğu gibi şirketi kapatma süreci de çok kolaydır. Kısa sürede kapatma işlemleri tamamlanabilir.
• Muhasebeci giderleri şahıs şirketlerinde diğer şirket türlerine göre daha uygun ücretler içerir.
• Yeni bir şirket kurduğunuzda gelirinizin de az olması durumu olabilir. Kademeli vergi sistemiyle %15’ten başlayan vergilendirmelerle ilk başlarda büyük bir kolaylık yakalarsınız. Geliriniz arttıktan sonra şirket türünüzü değiştirerek %40 gibi vergilendirmelerden kendinizi güvence altına alabilmenize imkân tanınır.
• Şahıs şirketlerinde bütün kararlar şahsa ait olduğu için aksiyon almak da diğer şirket türlerine göre daha hızlı gerçekleşir.

Şahıs Şirketi Açmanın Dezavantajları Nelerdir?

Şahıs şirketleri kurulum amacına ve elde edilen gelire göre bazı dezavantajları içerebilir. Bunlar arasında şunları saymak mümkündür:

• Şirket ve şahıs arasında bir sınır yoktur. Bütün sorumluluk şahsa atfedilmiştir. Bu da kişisel davalarda şahsın ve şirketin bir arada değerlendirilmesine, dolayısıyla kişinin mal varlıklarının riske girmesine neden olabilir.
• Şahıs şirketlerinde kademeli vergi sistemi vardır. Eğer farklı bir şirket türüne geçiş yapmak istemiyorsanız bu vergilendirme sizin geliriniz arttıkça zorlayıcı bir hâle gelebilir. Kazancınızın büyük bir kısmını vergilendirmek zorunda kalabilirsiniz.
• Yatırımcılar şahıs şirketlerine yatırım yapmayı çok tercih etmezler. Bu da alabileceğiniz yatırım fırsatlarının önünü kapatır.
• Kimi insanlar tarafından şahıs şirketlerinin tamamen şahsa bağlı olması nedeniyle kurumsal bir kimlik izlenimi alınmaz.
• Şirketin diğer nesillere aktarılması gibi bir durumu yoktur. Şahsın hayatını kaybetmesi ile şirket de son bulur.