Marka Yönetimi Nedir? Marka Yönetimi Nasıl Yapılır?

Üretilen bir şey ya da verilen bir hizmet bir çatı altında hedef kitleye sunulur. Üretilen bir şeyin kime ait olduğunu ifade eden isim ya da logolar ise markayı belirtmek için ürün ya da hizmetlerde kullanılır. Yalnızca globalleşmenin etkisiyle değil tarihsel olarak çok eski dönemlere dayanan aitlik bildirimini görebilmek mümkündür. İnsanlık tarihinde bir şeyin kime ait olduğu ve kim tarafından üretildiği daima önemli olmuştur. Günümüzde de bunu daha sistemli bir şekilde sürdürmek için kıstaslar belirlenir. Bir şirketin marka değeri oluşturabilmesi ve bunu sürdürebilmesi için belirlenen kıstaslar marka yönetimi kapsamında ele alınır.

Marka yönetiminin ne olduğuna ve nasıl yapıldığına şu başlıklar çerçevesinde değinilecektir:

• Marka nedir?
• Marka yönetimi nedir?
• Marka yönetimi nasıl yapılır?

Marka Nedir?

Marka kelimesi ilk olarak hayvancılık aracılığıyla insanlar tarafından kullanılmaya başlanır. İnsanlar kendi hayvanlarını diğerlerinden ayırt edebilmek için dağlama tekniğini kullanır. Buna göndermede bulunan kelime ise brandr (yakmak) kelimesidir. Ardından bu kelime damgalamak anlamını da ifade eden bir kullanımla söylenmeye başlanır. Marka, bir şeyin kime ait olduğunun ayırt edilmesi için kullanılan isim, logo, gösterge ya da semboldür.

Marka Yönetimi Nedir?

Markanın içinde yer aldığı sektörde bir değer olarak öne çıkabilmesi, doğru yatırımlar yapabilmesi, insanların aklında kalıcı bir noktada yer alabilmesi ve üretimindeki kalitesi için yapılan çalışmalara marka yönetimi denir. Marka, geleneksel pazarlamada yalnızca üretilen şeyin diğer üretilenlerden ayrıştırmanın bir aracıyken günümüzde rekabetin artmasıyla daha çok öne çıkabilmek için özellikle üzerine çalışılan bir sürece gereksinim duyar. 

Marka yönetimi kapsamında ele alınması gereken önemli kavramlardan biri marka ederi kavramıdır. Marka geliştirme sürecinde diğerleri tarafından algılanan ve marka ederi üzerine bir yargıda bulunulan kavramlarla marka değeri belirlenecektir. Pazarlama pratikleri, vaat ettiği süreklilik, kalite üzerine verdiği söz ve insanların neden bir daha o markayı tercih edecekleri marka ederini belirler. Buradan hareketle o markaya dair bir değer biçme girişimleri de gerçekleşir. Marka yönetimi çok kapsamlı bir süreçtir. Bir markanın neredeyse her ayrıntısı bu yönetim kapsamı içinde ele alınır.

Marka Yönetimi Nasıl Yapılır?

Marka yönetimi, markanın oluşmasında ve gelişmesinde etkili olduğu için şirketler tarafından üzerine çalışılarak iyi bir şekilde düzenlenmesi amaçlanır. Sıfırdan bir şirket geliştirmek ya da var olan şirketi iyi bir düzleme taşıyabilmek için marka yönetimi hakkında bazı ayrıntılara dikkat etmek gerekir. Aşağıdaki sekiz madde ile marka yönetimine dair noktalara değinilecektir:

1. Markanızın ismini belirleyin.

Hâlihazırda bir şirketiniz olabilir ya da sıfırdan bir şirket kuracak olabilirsiniz. Aslında zaman zaman markanın ismi üzerine düşünmek marka yönetimi açısından faydalıdır. İnsanların bu isme dair algılarının neler olduğu, isim değişikliğine gidilseydi bu ismin ne olabileceği ve eğer sıfırdan bir şirket kuruluyorsa etkili bir isim seçmenin kıstasları üzerine tartışmak değerlidir. Marka isminin hangi dilde olduğu sizin yerel ya da global alanda vereceğiniz hizmete göre değişkenlik gösterebilir. Ayrıca isim, markanın ne yaptığına ilişkin de bir şeyleri çağrıştırıyor olabilir. Yer almak istediğiniz sektöre, üretmek istediğiniz ürüne ya da vermek istediğiniz hizmete, aktif olacağınız sahaya ve hedef kitlenize göre isim belirleyebilirsiniz.

2. Kaliteye önem verin.

Marka yönetiminde önemli noktalardan biri kalitedir. İlk başladığınız andan itibaren kalite üzerine özel olarak çabalamalısınız. Kısa sürede ilerleyebilmek için verdiğiniz hizmette ya da ürettiğiniz ürünlerde sektörde kayda değer bir kalite ile öne çıkmış olmanız etkili olacaktır. İnsanların hâlihazırda var olan diğer markalar yerine niye sizin markanızı tercih edeceğini bu kalite belirleyecektir.

3. Kurumsal bir imaj çizin.

Kurumsallığı birçok açıdan ele almak mümkündür. Özellikle markalarda kurumsal bir imaj çizebilmek, alıcıya güven verir ve pozitif bir algı oluşturur. Markanın reklamları, sponsor olduğu sosyal sorumluluk projeleri, dijital alandaki web sitesi ve sosyal medya hesapları, 7/24 ulaşılabilir olması ve daha birçok noktadaki aktifliği kurumsallık açısından insanlara fikir verir. Marka yönetimi içinde kurumsal imajı korumak ve bunu iyi bir şekilde yapılandırabilmek önemlidir.

4. Etkili iletişim kurum.

Soğuk bir marka algısı yaratmak çok olumlu algılanmayabilir. Hedef kitle ile olan iletişimi sıcak tutmak, onlarla etkileşim içinde olmak ve onların fikirlerinin değerli olduğunu hissettirmek önemlidir. Bunları gerçekleştirirken yapmacık olmak yerine gerçekçi olmak gerekir. Özellikle şu maddeler etrafında etkili iletişime çalışılarak marka değeri oluşturulabilir:

• Yorum ne olursa olsun her zaman alıcıyı dinlemek ve onun sorusuna ya da eleştirisine yapıcı bir yanıt getirebilmek önemlidir.
• Ürününüz ya da hizmetiniz hakkında yoğun teknik bilgilere yer vermek yerine herkesin anlayabileceği şekilde açıklamalara yer vermek önemlidir. En basit hâliyle vermek istediğiniz mesajı karşı tarafa ilettiğiniz zaman daha akılda kalıcı olabileceksiniz.
• Kişisel olarak bir müşteriyle iletişiminiz esnasında ya da sosyal medyalarda verdiğiniz bir söz varsa bu sözü tutmaya özen gösterin.
• Bütün duyu organlarına hitap etmeye çalışın. İnsanların sizi hatırlayabilmesi için ses ve görüntünün yanı sıra diğer duyu organlarını da kullanabileceğiniz çalışmalar içinde olun.

5. Pazarlama yöntemlerine hâkim olun.

Markanın var olabilmesi ve aktifliği pazarlama tekniklerinin iyi bir şekilde uygulanmasına bağlıdır. Marka yönetiminde hangi sahada olunacağı ve kimlere ürün ya da hizmetin satılacağı pazarlama yöntemlerinin uygulanması için önemli ayrıntılardır. Yerel ya da global alanda satış yapma motivasyonu farklılık gösterebilir. Hem yerele hem de globale hitap edebilmek için özellikle dijital pazarlama alanında aktif olabilirsiniz. Markanız için açtığınız sosyal medya hesaplarını farklı coğrafyalara hitap edebilmesi için İngilizce ya da tek bir yeri hedefliyorsanız oranın dilini kullanarak markanın daha çok ön plana çıkabilmesini sağlayabilirsiniz.

6. Kısa ve uzun vadeli hedefler belirleyin.

Markanın gelişim sürecinde aktif bir şekilde rol oynayabilmek için kısa vadede gelmek istediğiniz noktayı ve uzun vadede nasıl bir yerde olacağınızı hedeflemeniz önemli olacaktır. Özellikle sıfırdan başladığınız bir markalaşma süreci için sıfırdan bire yükselmek iş aşamada kolay olmayabilir. Bu sebeple çizeceğiniz yol haritasını zorluğun bilincinde olarak ayarlamanız gerekecektir. Ardından uzun vadede ne gibi gelişmeler içinde olmak istediğinizi belirleyerek süreç içinde kalabilirsiniz.

7. Yeni ürün ya da hizmetlere alan açın.

Marka yönetiminde başlarda tek bir şeye odaklanmak ve onun üzerine çalışmak önemliyken ileriki zaman dilimlerinde yeni ürün ya da hizmetlere yer vermeniz çeşitlilik açısından iyi bir algı oluşturabilir. Dünyada ön planda olan markaların başlarda tek bir şeyle çıkıp ardından o şeyle ilgili diğer noktaları pazarlayarak çeşitlendirmeye gittiklerini fark etmişsinizdir. Siz de ileriki hedefleriniz için yeni ürün ya da hizmetleri markanıza ekleyebilirsiniz.

8. Geri bildirimleri değerlendirin.

Marka yönetimi esnasında gözünüzden kaçan bazı noktalar olabilir. Bunlar için araştırma firmalarından faydalanarak markanıza dair algı üzerine anket çalışmaları yürütebilirsiniz. Bu sayede sorunu tespit etmek ve geliştirmeniz gereken noktaları fark etmek için elinizde bir veri olur. Veriyi iyi bir şekilde analiz ederek marka yönetimi için araç olarak kullanabilirsiniz.